วิธีรู้ฉันทะราคะ โดย ครูฮิมผมตอบแบบนี้
หากรู้จักราคะแบบราคะแท้ๆ มาก่อน (ไม่ใช่แค่กามราคะ แต่เป็นราคะที่เกิดกับทุกอย่าง เป็นเนื้อที่เหนอะหนะของราคะจริงๆ) จะเข้าใจฉันทราคะ นันทิราคะ ทันที เพราะมันคือเนื้อจิตแบบเดียวกัน
เพียงแต่อาการ หรือจังหวะการเกิดจะต่างกันครับ
ตอนเกิดกามราคะก็มีฉันทราคะต่อกามราคะนั้น
ยามเกิดโทสะก็มีฉันทราคะต่อโทสะนั้น
ยามเกิดโมหะก็มีฉันทราคะต่อโมหะนั้น
นั่นเป็นเพราะ
ราคะ โทสะ โมหะ คือสังขารขันธ์ หรืออุปาทานขันธ์
และฉันทราคะคือเหตุแห่งการเกิดของอุปาทานขันธ์
ส่วนการมีราคะ โทสะ โมหะ นั้นยังไงก็ทำให้ทุกข์ เพราะการที่จิตจะพรากจากขันธ์ได้เด็ดขาดนั้น ยังไงสังขารทั้งสามหมวดนี้ต้องหมดสิ้นไปแบบขาดสิ้น
โดยรวมก็คือ ให้รู้แบบรวมๆ ไป หากรู้แยกได้ก็รู้แยกไป หากรู้ไม่ได้ก็รู้รวมๆ
โดยหลัก เวลาดูรูปธรรมนามธรรมจะแบ่งได้สามก้อน
๑ ตัวสภาวะที่เกิดกับรูปธรรม นามธรรม อันนี้คือสิ่งที่เราไปทำอะไรไม่ได้แล้ว เพราะมันเกิดมาแต่เหตุก่อนหน้านี้แล้ว ทำได้แค่รู้
๒ ปฏิกิริยาของจิตที่มีต่อสภาวะนั้น หากเห็นแบบง่ายให้เห็นอาการชอบ-ไม่ชอบ ละเอียดขึ้นมาหน่อยก็เห็นตัณหาที่ทำหน้าที่เหมือนธนุพาจิตพุ่งไปหาสภาวะตรงหน้า ละเอียดขึ้นมาอีกก็เห็นแรงยึดที่เกิดขึ้นต่อสภาวะนั้น และละเอียดที่สุดก็คือ เห็นฉันทราคะที่เป็นยาวเหนียวบางๆ ครอบสภาวะนั้นๆ ไว้
๓ จิตผู้รู้ หรือสิ่งที่ไปรู้ ทำหน้าที่รู้สองข้อข้างต้น ตรงนี้ให้ดีที่สุดคือ รู้แบบอัตโนมัติ ไม่แทรกแซง